HACI ÖMER SABANCI (1906 - 1966)

1906 yılında Kayseri’nin Akçakaya Köyü’nde doğmuştur. Çocukluğu köyünde geçen Hacı Ömer Sabancı 13 yaşında babasını kaybetti. Geçimini sürdürebilmek için 14 yaşına geldiğinde talihini denemek için Kayseri’nin Talas İlçesi Akçakaya köyünden ayrılıp 450 kilometrelik yolu yaya olarak kat ederek pamuk diyarı Adana’ya göçmüş ve burada pamuk işçisi olarak çalışmaya başlamıştır.

Sırtında taşıdığı pamuk balyalarında sonra mütevazı bir iş kurarak ticaret hayatına atılan Hacı Ömer Sabancı, ilk olarak pamuk ve margarin ticareti ile uğraştı. İki yıl pamuk ticaretinin ardından 1938 yılında Adana’da modern çırçır fabrikasını kurarak sanayiciliğe adım attı. 1939 yılında Türk Nebati Yağlar Fabrikasını kurdu. 1943’te Yağsa’ya ortak olan Hacı Ömer Sabancı, 1946 yılında arkadaşları ile Marsa’yı aldı. Çalışkanlığı, azmi ve dürüstlüğü sayesinde kısa zamanda işini genişletmiş ve yörenin sayılı tüccarları arasında yer alarak yıllar ilerledikçe başarı zincirine birçok halka eklemiştir. 1947 de Akbank (Adana Kayseri Bankası) ın kuruluşunu gerçekleştirdi. 1951 de Celal Bayar’ın teşvikleriyle Adana Bossa Kumaş Fabrikasını, yine 1951 ve 1952 yılında Bossa Un ve Çırçır Fabrikasını kurdu. Sonraki yıllarda Oralitsa ve Aksigorta’yı kurdu. Böylelikle ülkenin en büyük özel teşebbüslerinden birisi olan Sabancı Topluluğu’nun ilk adımlarını atmış oldu.

Banka ve sanayiciliğin yanı sıra inşaat işine de girişen Hacı Ömer Sabancı, Ankara’da bir çok bina inşa etti. 1951 yılında Atlı Köşk’ü alan Hacı Ömer Sabancı, ailesiyle birlikte İstanbul’a taşınmanın ilk adımlarını attı.1967 yılında anonim ortaklık olarak işlettiği fabrikalarını 200 milyon sermaye ile kurduğu Hacı Ömer Sabancı Holding çatısı altında topladı.

Hacı Ömer Sabancı iş hayatında sağladığı bu başarılara paralel olarak, hayır işlerine de önem vermiş, hizmetleri zaman içerisinde ülke çapına yayılmıştır. Ölümünden sonrada adına kurulan vakıf sayesinde bir çok hayır işleri yapılmıştır.  1974 yılında kurulan Hacı Ömer Sabancı Vakfı VAKSA tarafından Hacı Ömer Sabancı adını taşıyan İstanbul'da Galatasaray Lisesi kapalı spor salonu ve VAKSA tarafından yenilenen tarihi Beylerbeyi Lisesi isim olarak Beylerbeyi Hacı Sabancı Anadolu Lisesi olarak değiştirildi, Adana'da kültür merkezi ve teknik öğrenci yurdu, başta Ankara'da olmak üzere bir çok ilde öğrenci yurdu, Türkiye’nin bir çok vilayetinde anaokulları, ilköğretim, ortaokul ve lise okulları yaptırıldı. Yine Tuzla istanbul’da Sabancı Üniversitesi kuruldu.

1928 yılında Sadıka hanım ile evlenen Hacı Ömer Sabancı’nın İhsan, Sakıp, Hacı, Şevket, Erol ve Özdemir adında altı çocuğu olmuştur.

Hacı Ömer Sabancı 2 Şubat 1966 tarihinde şeker ve kalp rahatsızlığından vefat etmiştir.

Derleyen:  Hasan Yüksel