KALIN KETESİ
Bünyan’ın unutulmayan geleneklerinden biri, günümüzde
unutulmaya yüz tutmuş olsa da geleneklerine bağlı olan Bünyanlılar halen bu
geleneği düğünlerde devam ettirmektedirler. Süt yağ, un ve maya ile hamur
hazırlanır, hazırlanan hamur bezeler haline getirilir. Genişçe açılan bezilenmiş
hamurların üzerine un ile kavrulmuş iç konduktan sonra hamurun ortadan açılarak
kıvrılması ve yeniden topaklanarak beze haline getirilmesi ve yassıltılarak
üzerine makara ile şekil verilmesiyle yapılan kalınlar pişirilerek hazır hale getirilir.
Çok zahmetli bir iş olan kalın yapımını
daha çok oğlan evi hazırlar, dağıtılacak olan konu komşu ve eşrafın durumuna
göre oldukça çok sayıda yapılır. Bunun için kalını yapacak olan ailenin
yakınları da mutlaka kalın yapımına imece usulünde yardım ederler, iş birliği
yapılarak kalın kısa sürede hazır hale getirilir.
Geçmişte ayrı bir yeri ve eğlencesi olan kalın düğünden birkaç
gün önce tandırlarda, kuzine sobalarda veya mahalle fırınlarında pişirilir,
düğün öncesi düğüne davet edilecek olan ailelerin evlerine de gönderilirdi. Ayrıca
kız evine gönderileceği zaman adeta bir tören hazırlanırdı. Bunun için kız
evine gözünüz aydın olsun demek için aile büyüklerinden birkaç kişi
görevlendirilir, bunların yanında gelin kızın sandığını götürecek olanlar ve
çocuklarda yerlerini alırdı. Çok daha önceleri geniş tepsilere doldurularak
gönderilen kalın sonraları hazırlanan gelin sandığı ile gönderilmeye başlanmış.
Sandığın içerisine 41, 51, 61, 71 gibi sayılarla ifade edilen adet miktarınca
kalın ketesi ile gelin kızın giyeceği çamaşırlar ve elbiseler, düğünde
dağıtılacak çerezler ve bir tepsi baklava konulur, bir kişide kucağına büyükçe bir
ayma alarak yola çıkılırdı. Oğlan evi kız evine varınca sandığı kız evine
teslim eder, “gözünüz aydın olsun”, “Allah
hayırlı uğurlu etsin” dedikten sonra kız evi gelen misafirleri ağırlar, yemek
verdikten sonra onlarla birlikte gelen çocuklara ufak tefek hediyeler dağıtırdı.
Düğün kurulduktan sonra hem oğlan evinde hem kız evinde kalınlar tepsilere
doldurularak gelen misafirlere dağıtılırdı. Kalını dağıtmak bile ayrı bir
eğlenceydi. Kalın dağıtılırken mahallenin gençleri ve çocukları kalından kapmak
için sıraya girerler bir kez almışlarsa bile ikincisini almak için uğraşırlardı.
Kalın dağıtılırken bu gibi durumlara engel olmak için mutlaka eli sopalı
birileri olur kalını korurlardı.
Kalın ketesinin Bünyan kültüründe ayrı bir yeri vardır. Yukarıda
da belirttiğimiz gibi bir kısım aileler tarafından halen devam ettirilmektedir.
Çok önceleri kız evine yayan olarak ve tepsiler içerisinde etrafında koruyucu
kişiler ile gönderilirken araçlar çoğaldıkça araçlar ile gönderilmeye başlanmış.
Eskinin bir davetiyesi olan kalın geleneği birçok Bünyanlı'nın hafızasında güzel
anılar ile yer etmiştir.
Hasan YÜKSEL
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder