7 Temmuz 2013 Pazar

LATİFE TEKİN


LATİFE TEKİN (1957 - )

Türk edebiyat yazarı. 1957'de Kayseri'nin Bünyan ilçesine bağlı Karacahevenk (Karacivek) köyünde doğmuştur. 1966'da 9 yaşındayken ailesiyle birlikte İstanbul'a göç eden Tekin ailesi şehrin gecekondu mahallelerinden Yenimahalle'ye yerleşir. Ağabeyleri inşaat işinde çalışıp eve katkıda bulunurken 7 kardeşin içinden sıyrılarak kendisini okumaya verir. 1974 yılında Ortaöğrenimini Beşiktaş Kız Lisesi'nde tamamlar. Mezun olduktan sonra 1976 – 1978 yılları arasında yaklaşık bir buçuk yıl İstanbul Telefon Başmüdürlüğü'nde kısa bir süre çalıştı. Doğum nedeniyle ayrıldığı bu işine geri dönmez ve yazarlığı kendine uğraş edinir. İlk kitabı "Sevgili Arsız Ölüm" 1983'te yayınlanır. Anadolu'daki köy yaşamı ve insanlarını masalımsı bir atmosferde ve "Yüzyıllık Yalnızlık" (Gabriel Garcia Marquez) tadında anlattığı bu ilk romanıyla büyük ün kazanır. Büyülü gerçekçilik akımına da yakıştırılan bu romanının ardından peş peşe diğer romanları gelir. 

Sevgili Arsız Ölüm, Türk romanında köklü değişimlerin gözlendiği 1980’li yıllarda, dönemin yenilikçi (avant-garde) arayışlarını yansıtan önemli eserlerden biri olarak kabul edilmektedir. Latife Tekin, eserin yayımlandığı yıl kendisi ile yapılan bir söyleşide, klasik gerçekçi roman anlayışının halkımızın dünya algısını ifade etmede yetersiz olduğunu, bu yüzden kendisinin bir yazar olarak, halk kültürümüzü temel alan bir biçim arayışı içine girdiğini belirtmiştir. İlk romanlarını “büyülü gerçekçi” anlatım tarzıyla kurgulayan yazar, son romanlarında doğacı anlayışı kurgunun odağına almıştır.

1984'de Atıf Yılmaz’ın yönetmenliğinde beyaz perdeye aktarılan ve senaryosunu Latife Tekin’in yazdığı Bir Yudum Sevgi adlı film, 1984’te Antalya Film Festivali’nde Altın Portakal, 1986’da Uluslararası İstanbul Sinema Günleri’nde En İyi Film ödülünü almıştır.

Eserleri İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, Farsça ve Hollandacaya çevrildi. Değişik üslubu ve yaklaşımıyla kuşağındaki edebiyatçıların önde gelen isimlerinden biri oldu. Latife Tekin 1997 yılında yerleştiği Bodrum Gümüşlük`te bir `Edebiyat Evi` projesi başlatmıştır. Garanti Bankası tarafından desteklenen proje, Mimar Hüsmen Ersöz'ün 1998 yılında hazırladığı mimari proje ile inşaata başlamıştır (1999). Ressam Hale Arpacıoğlu'nun, Koç Grubu şirketlerinden aldığı destekle, aynı mimari projenin bir parçası olarak Sanat Evi'nin yapımına başlanmıştır. Latife Tekin, Bodrum Gümüşlük'te, herkesin yazabileceği, tartışabileceği, sanatçıların büyük şehrin dağdağasından uzak eser üretebileceği bir mekanın tamamlanması için çalışmaktadır.

Tekin 2004 yılında yayımlanan Unutma Bahçesi adlı romanıyla 2006 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü kazanmıştır. 2019 yılında "toplumsal yaşama eleştirel bakışı ve kadın ve çevre konularına duyarlı romanları" nedeniyle, Erdal Öz Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Halen Bodrum Gümüşlük’te yaşamını sürdüren yazar kurduğu Gümüşlük Akademisi ile faaliyetlerini devam ettirmektedir. 

ESERLERİ 
ROMAN:

Sevgili Arsız Ölüm (1983)
Berci Kristin Çöp Masalları'nı (1984) 
Gece Dersleri (1986) 
Buzdan Kılıçlar (1989) 
Aşk İşaretleri (1995) 
Ormanda Ölüm Yokmuş (2001) 
Unutma Bahçesi (2004) 
Muinar (2006)
Ormanda Ölüm Yokmuş (2008)
Rüyalar ve Uyanışlar Defteri (2009)
Sürüklenme (2019)
Manves City (2019)
Altınçayır Vadisi’nin Çocukları (2020)


SENARYO:
Bir Yudum Sevgi (1984) 
Muhteşem Yüzyıl (Dizi senaryo ekibinde yer aldı)

ANI: 
Gümüşlük Akademisi (1977)


Latife Tekin’in “Sevgili Arsız Ölüm” kitabından 
Zekiye halının gergin çözgülerine parmaklarını doladı:


“Dizgeme dağlarında, erimez bir buz idim. 
Serpme benli, ince belli kız idim,
Toka gözlü, epil epil yüz idim
Atiye incecik titrek bir sesle gelinine karşılık verdi:
“Gözyaşların inci olsun gerdanına düzülsün
Kara bahtın kuş olsun da, göğe süzülsün
Ah çekme, serin dur gelinim
Kirkitli ilmiğe usul vur gelinim
Ciğerim kopar da ağzıma gelir
Dirmit annesi ve yengesi karşılıklı yakıştırıp söyleşirken dayağın acısını unuttu.

Yakıştırıp bir türkü de o tutturdu: 
Cinli kızdım, kül karınlı kuş oldum
Çekildim Akçalı göğüne, kanadım açtım; Geldim ince ota düştüm, iğneli yıldıza kaçtım
Yıldız, ağıtlar peşimde
Yıldız, korku var düşümde.
Beni sakla canım yıldız.

Kaynak:
- Doç. Dr. Macit  BALIK, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, 2018 http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/tekin-latife
- https://www.biyografya.com/biyografi/6981
- https://www.turkedebiyati.org/yazarlar
- https://www.edebiyatokulu.org/2016/01/latife-tekin.html



Hiç yorum yok: